Russkaja gieograficzeskaja azbuka: Б как Błagowieszczeńsk
Najbliższym sąsiadem jest chińskie Heihe po drugiej stronie Amuru. Obydwa ośrodki wiąże handel oraz turystyka. Na granicy nie ma mostów, więc latem kursują po rzece promy, zimą - autobusy.
Na pierwszym planie: łuk triumfalny w Błagowieszczeńsku. Źródło: www.amur.shamora.info
Rozmawiając o stolicy obwodu amurskiego, warto zacząć od jego szlachetnej nazwy, pochodzącej od słów błagij, czyli dobry, oraz wiest', czyli wiadomość. Błagowieszczenie oznacza też "Zwiastowanie". Zbudowany w XIX wieku nad Amurem sobór Zwiastowania Matki Bożej (Błagowieszczenija Prieswiatoj Bogorodicy) dał swoją nazwę bohaterowi tego tekstu. Sami mieszkańcy nazywają swoje miasto "Błaga". Utworzony w XIX wieku Błagowieszczeńsk był ważnym ośrodkiem na granicy z Chinami oraz zamożnym miastem kupieckim. Swego czasu zachwycał się nim Anton Czechow, odbywający swoją podróż po Azji. Mistrz paradoksu i złośliwego dowcipu nie byłby sobą, gdyby nie napisał: "Tutaj ludzie nie boją się mówić głośno. Aresztować i tak nie ma kto, a zesłać nie ma dokąd, więc można sobie liberalizować ile wlezie". Czechow dostrzegał też wzrastającą niezależność i samodzielność mieszkających tu Rosjan.
Dzisiejszy Błagowieszczeńsk jest w pierwszej piątce ważnych rosyjskich miast Dalekiego Wschodu. Stanowi stolicę obwodu amurskiego, czyli pogranicznego rejonu z Chinami. Miasto wprawdzie nie znajduje się przy Kolei Transsyberyjskiej, ale wygrywa lokalizacją nad rzeką oraz sąsiedztwem z chińskim miastem Heihe. Sąsiedztwem naprawdę bliskim.
Panorama Błagowieszczeńska i Heihe (na dalszym planie). Autor: Sława Stiepanow. Źródło: blog autora - gelio.livejournal.com
Obydwa miasta czerpią ze współpracy obopólne korzyści: pomiędzy nimi funkcjonuje strefa wolnocłowa oraz mały ruch graniczny (a więc brak konieczności posiadania wizy przy wjazdach na czas określony). Nad Amurem nie przebiega jednak żaden most, pomiędzy ośrodkami funkcjonuje połączenie promowe (latem) oraz autobusowe (za pomocą mostu pontonowego zimą).
Warto poświęcić kilka słów tej konstrukcji. Prawdopodobnie utrzymanie mostu pontonowego powoduje, że koszt przejazdu jest dość wysoki. W tym roku cena biletu dla osoby dorosłej wynosi ponad 2100 rubli (około 100 zł wg obecnego kursu), dodatkowo przy wjeździe i wyjeździe z terytorium Chin należy zapłacić łącznie 135 yuanów (ok. 60 zł wg kursu NBP). Autobusy kursują codziennie od godziny 9:30 do 18:00 i z bardzo wysoką częstotliwością. Sam most wygląda tak:
Most pontonowy. Źródło: www.ampravda.ru
Pod koniec 2015 r. władze obwodu amurskiego i prowincji Heijlongjiang podpisały umowę o zbudowaniu stałego mostu pomiędzy obydwoma miastami; prace mają ruszyć w czerwcu bieżącego roku i zakończyć się w roku 2019.
Oznacza to zmianę postawy Rosjan: pomysł na zbudowanie mostu pojawiał się już wcześniej, ale Rosja nie przejawiała do tego projektu entuzjazmu, tłumacząc to nieoficjalnymi roszczeniami do Syberii i Dalekiego Wschodu ze strony Chińczyków. Swoistym symbolem rosyjskich obaw jest łuk triumfalny w Błagowieszczeńsku, ustawiony na przeciwko Heihe. Napis na budynku głosi: "Ziemia amurska była, jest i będzie rosyjska".
Sam łuk zbudowany został w 1891 roku z okazji wizyty następcy tronu, księcia Mikołaja Aleksandrowicza, przyszłego cara Mikołaja II. Pod koniec lat dwudziestych budynek znacznie ucierpiał w wyniku powodzi. Z oczywistych powodów komuniści nie widzieli potrzeby remontu i kilka lat później łuk rozebrano. Dopiero na początku naszego stulecia pojawiła się idea odbudowy pomnika. Nowa wersja łuku została zakończona w roku 2005 i dziś stanowi jedną z atrakcji turystycznych miasta.
Nie jest to jedyne miejsce w Błagowieszczeńsku warte zobaczenia: na forach ludzie chwalą stolicę obwodu jako "czystą i zadbaną". W ciepły letni wieczór warto przespacerować się po miejskiej promenadzie i obejrzeć iluminację chińskiej strony. Można też odwiedzić odbudowaną kilkanaście lat temu katedrę Zwiastowania, która dała swą nazwę miastu (pierwszy budynek był zniszczony przez bolszewików).
Katedra Zwiastowania w Błagowieszczeńsku, fot. Iwan Łogwinow. Źródło: www.amurvisit.ru
Błagowieszczeńsk to również dwa ciekawe muzea. Warto wiedzieć, że nad Amurem znajduje się swoiste cmentarzysko dinozaurów, a pierwsze wykopaliska prowadzone były jeszcze w okresie carskim. W 1914 roku ekspedycja paleontologiczna znalazła niekompletny szkielet gada, który otrzymał nazwę mandżurozaura; szkielet ten można dziś podziwiać w Muzeum Geologicznym w Petersburgu. Prace wykopaliskowe w Błagowieszczeńsku ustały jednak w czasach radzieckich, i dopiero ostatnie kilkanaście lat przyniosły renesans na tym polu. Miejsce, w którym prowadzone są wykopaliska, nazwane cmentarzem dinozaurów i jest to bodaj jedna z największych miejscowych atrakcji dla całych rodzin, a na pewno dla dzieci. Poniżej reportaż lokalnej telewizji Telekompanija Gorod.
Amurska ziemia okazała się rajem dla krajowych paleontologów. Oprócz samego Błagowieszczeńska prace prowadzono również w kilku innych miejscach obwodu. Ich owocem stało się odkrycie kilku miejscowych gatunków: poza wspomnianym mandżurozaurem były to olorotytan oraz amurozaur. W świetle tych znalezisk uzasadniona wydaje się nazwa miasta Heihe, która dosłownie oznacza "Czarny Smok"...
Owocem odrodzenia paleontologii w regionie stało się Muzeum Paleontologiczne. Można w nim zobaczyć dwie stałe ekspozycje: o czasach dinozaurów oraz o epoce lodowcowej. Sądząc po fotografiach na stronie, szkielety nie dorównują tym z chociażby berlińskiego Muzeum Historii Naturalnej, ale z pewnością jest to miejsce warte zobaczenia. Tym, którzy do Błagowieszczeńska w najbliższym czasie się nie wybierają, służę linkiem. Sami pracownicy muzeum odwiedzili Polskę kilka lat temu podczas Pikniku Naukowego w warszawskim Centrum Nauki Kopernik.
Muzeum Krajoznawcze w Błagowieszczeńsku. Źródło: Wikipedia.
Drugim muzeum jest Muzeum Krajoznawcze, z którym zdecydowanie powinny się zapoznać osoby planujące podróż po obwodzie amurskim. W muzeum zaprezentowana jest flora i fauna regionu. Na żywo przyrodę można zobaczyć, udając się na wycieczkę do Parku Murawiowskiego, oddalonego ponad 60 kilometrów od Błagowieszczeńska. W utworzonym w latach dziewięćdziesiątych parku znajdują się rozmaite gatunki roślin oraz niemal 300 gatunków ptaków, z czego 20 zagrożonych wyginięciem. Na terytorium obwodu leży również Rezerwat Chingański - miejsce, w którym chronione są rozmaite gatunki zwierząt, m.in. jedyna przedstawicielka tygrysa amurskiego w obwodzie amurskim - tygrysica o imieniu Ilona.